Hệ thống Y tế Pháp: bài học nào cho Việt Nam ?

Mấy bữa nay thấy dân tình có vẻ ném đá các Bộ trưởng nhiều quá, trong đó có Bộ Trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Hôm nay giành chút thời gian để thanh minh cho bà bộ trưởng. Mình đã từng viết trong các bài trước quan điểm cá nhân của mình là : lỗi xảy ra không phải là lỗi cá nhân mà là lỗi hệ thống, tức nó có nhiều nguyên nhân xa, gần khác nhau. Khi lỗi xãy ra, cách tiếp cạnh khoa học là phân tích lỗi, tìm nguyên nhân có tính hệ thống và đề ra các giải pháp hệ thống. Còn việc đổ lỗi cá nhân cho một người hay thay một người, liệu có tác dụng khi guồng máy vận hành vẫn thế.

Hãy nhìn ra xem thế giới họ làm thế nào, rồi học hỏi và áp dụng. Hãy đi tìm giải pháp, gạch đá ném nhau đã quá nhiều rồi. Hôm nay mình xin giới thiệu một chút về Bộ máy tổ chức y tế của Pháp theo như hiểu biết của mình.

Hiện tại Bộ trưởng Y tế Pháp là bà Marisol Touraine.  Làm một cuộc ghé thăm các trang chính thống liên quan đến quản lý y tế Pháp sẽ nhận thấy. 

1.       Về cấu trúc tổ chức : Bộ Y tế Pháp ( đưa ra các chính sách, chiến lược chính còn phân quyền cho HAS tại trung ương và các ARS tại các vùng địa phương để cùng quản lý. Xu hướng ở Pháp là dần dần giao quyền nhiều cho các địa phương. Ngoài ra Bộ y tế còn được sự hổ trợ  chuyên sâu từ rất nhiều các tổ chức công riêng như quản lý về thuốc có ANSM (http://ansm.sante.fr/), nghiên cứu có DREES…Ngoài ra, còn vô số các hội nghề nghiệp của bác sĩ, dược sĩ, y tá, bệnh nhân, các trường đều là những hội hoạt động hiệu quá, và có tiếng nói riêng. 

2.       Trên trang web của Bộ Y tế Pháp (http://www.sante.gouv.fr/) rất nhiều thông tin chuyên môn thay vì trang web của Bộ Y tế Việt Nam lại hơi nhiều thông tin điểm tin, điểm báo mà lại ít thông tin chuyên môn (http://www.moh.gov.vn/pages/home.aspx).

Trên trang này có các thông tin liên quan :

-          Các chiến lược quốc gia hàng năm ít nhưng làm có trọng điểm : năm 2014 tập trung 3 cái chính : (1) phòng bệnh (2) tối ưu tổ chức chăm sóc sức khỏe và tiếp cận dịch vụ y tế, (3) tăng quyền của bệnh nhân trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.

-          Các chiến dịch : như kêu gọi hiến tạng, hiến tủy, giảm tiêu thụ rượu, thuốc lá, tăng vận động, dùng thuốc tránh thai…. Các chiến dịch phòng bệnh được ưu tiên.

-          Các luật, quy định

-          Thông cáo báo chí

-          Thông tin về tuyển nhân sự y tế trong hệ thống công lập : ở Pháp việc tuyển các nhân sự y tế được đăng công khai ở tầm quốc gia và tổ chức xét tuyển cấp quốc gia. Ngoài ra còn có mục riêng giới thiệu tất cả các ngành nghề cụ thể trong cơ sở y tế với gần 100 nghề các nhau liên quan đến quản lý, hành chính, quản lý chất lượng ; đội ngũ chuyên môn y dược, đội ngủ kĩ thuật –tin học, đội ngũ giáo dục……(http://www.sante.gouv.fr/metiers-de-la-sante.html)

-          Công khai chất lượng bệnh viện : người dân có thể tra cứu về chất lượng của bất kì dịch vụ y tế nào hay bệnh viện nào do Bộ Y tế đánh giá theo các tiêu chuẩn cụ thể và so sánh với các cơ sở khác trên cả nước để giúp bệnh nhân có quyền chọn lựa dịch vụ chất lượng. Đồng thời tạo sự cạnh tranh về chất lượng giữa các cơ sở y tế. (http://www.sante.gouv.fr/qualite-des-hopitaux-et-des-cliniques-je-m-informe-je-choisis.html)

-          Tăng quyền của bệnh nhân : mục này cung cấp tất cả những thông tin liên quan đến quyền của bệnh nhân cho bệnh nhân được rõ cũng như cho các cán bộ y tế để thực hiện như quyền được tiếp cận dịch vụ y tế, quyền được thông báo đầy đủ các thông tin liên quan đến điều trị, quyền được tự do lựa chọn phương pháp điều trị, quyền được bồi hoàn khi bị cơ sở y tế làm sai, quyền được chăm sóc nhân đạo vào giai đoạn cuối đối với các bệnh nặng…(http://www.sante.gouv.fr/espace-droits-des-usagers,1095.html)

-          Mục riêng giành cho các cán bộ y tế góp tiếng nói trực tiếp đối với các chính sách liên quan đến y tế.(http://www.sante.gouv.fr/conference-nationale-de-sante-c-n-s.html)

Một chế độ dân chủ mà một chế độ mà mỗi người dân đều có tiếng nói tích cực góp phần hoàn thiện hệ thống. 

Một chế độ dân chủ không thể có nếu tất cả mọi tội lỗi đều quy kết cho một người. 

Một chế độ dân chủ là một chế độ đi tìm giải pháp có tính hệ thống, toàn diện. 

Một chế độ dân chủ nếu áp dụng đúng đắn thì trong bất cứ môi trường nào nó cũng góp phần hoàn thiện bộ máy tổ chức và hướng tới tối ưu kết quả. 

Một chế độ dân chủ là một chế độ mà mỗi người dân phải tự học cách làm chủ, học cách cùng chung tay xây dựng thay vì học cách làm người dưng để ném đá.

Thay đổi cách thức tổ chức, phương pháp làm việc mới là chìa khóa giải quyết vấn đề. Chứ không phải là đổ lỗi cá nhân.