Nét văn hóa đằng sau những câu nói thông dụng tiếng Pháp

Mình rất hay nghe một số mẫu câu tiếng Pháp trong văn nói. Ẩn đằng sau những câu nói thông dụng này liệu có ẩn chứa nét văn hóa gì con người - đất nước Pháp ?

- Vous êtes gentil(e) "Bạn thật tử tế". Đó là câu cửa miệng một người Pháp nói ra khi được đón nhận một hành động tử tế dù nhỏ nhặt nhất, như có ai đó mở cửa hộ, lấy giúp bì thư, nhường đường...Câu nói đơn giản này là lời ghi nhận, sự cảm ơn, lời khuyến khích và nuôi dưỡng những hành động tử tế nhỏ bé hàng ngày. Lần đầu tiên được nghe câu nói này bản thân thấy hơi "ái ngại" vì chuyện bé xí thế có gì đâu mà được ngợi khen, nhưng nghe dần lại thấy hay và "vui". Sau mỗi điều nhỏ bé - tử tế và văn minh, được nghe một lời khen - động viên nhỏ, tức thì làm mình luôn có cái "hào hứng" lần sau sẽ làm nhiều hơn, tốt hơn. Kỉ niệm vui vui là mỗi lần về kí túc xá mấy chục tầng. Mình ở tầng 1 nên thường chọn đi cầu thang thay vì đi thang máy. Vậy những lần nào có bạn đi vào thang máy trước ở tầng trệt thấy mình lững thững đi sau, thường giữ cửa thang máy để đợi mình. Lần nào cũng hạnh phúc nói "Vous êtes gentil" rồi bảo bạn cứ tự nhiên, mình đi thang bộ.

- "Je ne sais pas." "Aucune idée."    (Tôi/mình không biết. Không có ý tưởng gì.) Đó là câu trả lời rất hay được nghe khi ai đó được hỏi về một vấn đề mà người ta không biết hay không nắm rõ. Những lần đầu tiên nghe những câu trả lời kiểu này thì hơi hụt hẫng, vì câu trả lời thẳng tuột đó như muốn kết thúc câu chuyện vậy. Sao người ta không trả lời vòng vo xí thôi để mình còn có hứng nói chuyện tiếp chứ ? Nhưng cùng với thời gian, mình lại đánh giá cao những câu trả lời thẳng thắn, ngắn gon và có phần "dũng cảm" như vậy. Rất có nhiều vấn đề một cá nhân không thể biết/nắm rõ. Và việc thừa nhận mình không biết đó là điều bình thường. Nó không hề phản ánh sự yếu kém hay thiếu kiến thức của người được hỏi, mà ngược lại, nó cho thấy tinh thần khiêm nhường, rạch ròi, ngắn gọn, hiệu quả, trách nhiệm của người được hỏi.

- "C'est une bonne question" (Đó là một câu hỏi hay.). Đây là lời nhận xét/khen ngợi thông dụng được nói ra khi nghe một ai đó thắc mắc, đặt câu hỏi. Lời nhận xét này cho thấy xã hội Pháp khuyến khích việc đặt câu hỏi, khuyến khích việc suy tư, khuyến khích việc thảo luận - tranh luận. Bởi họ hiểu, việc biết đặt câu hỏi đôi khi còn quan trọng hơn tìm câu trả lời. Bởi khi tư duy là một quá trình bắt đầu từ bước đầu tiên là biết đặt câu hỏi.